Wędrówki po powiecie mogileńskim

Naszą wędrówkę rozpoczynamy w Mogilnie- stolicy powiatu. Zaczynamy od zwiedzenia perełki romańskiej architektury sakralnej- mogileńskiego zespołu podenedyktyńskiego. Niewątpliwie jest to miejsce gdzie historia sięga korzeniami początków Polski. Kościół p.w. św. Jana był wielokrotnie przebudowywany, jednak magia tej świątyni wciąż zachwyca. Zachowały się piękne romańskie krypty (wschodnia oraz zachodnia, których sklepienia wsparte na centralnym filarze są najstarszymi tego typu zachowanymi w Polsce). Zespół poklasztorny położony jest w południowo-wschodniej części Mogilna. Jego zabudowania wznoszą się na pagórku wyniesionym ponad jezioro i przyległy teren. Podążając cichymi krużgankami klasztornymi można pogrążyć się w zadumie, mury klasztoru są zawsze otwarte, każdy człowiek znajdzie tutaj miejsce na modlitwę i rozmyślania, kościół posiada wspaniały wirydarz, w którym odsłonięta romańska studnia z czasów powstania opactwa jest prawdziwym skarbem dla ludzkich oczu. W murach klasztoru utworzono pierwsze w Polsce Europejskie Centrum Spotkań Młodzieży Wojciech-Adalbert. Opuszczając klasztor podążamy do pobliskiej mogileńskiej Fary. Nie do przecenienia jest fakt sprawowania przy ołtarzach farnych mszy św. przez ks. Prałata Piotra Wawrzyniaka – wielkiego patrioty, założyciela banków ludowych, posła na sejm, proboszcza mogileńskiej fary w latach 1898 – 1910. Zrekonstruowany ołtarz główny jest perłą farnej świątyni. Elementem głównym ołtarza jest blisko dwumetrowy krucyfiks ołtarzowy, późnogotycki z polichromowanego drewna, szkoły włosko-tyrolskiej z roku 1511 tj. roku wybudowania obecnej świątyni. Z kościoła św. Jakuba udajemy się do mogileńskiego parku gdzie znajduje się pomnik ks. Piotra Wawrzyniaka, został odsłonięty w 1998 r. w rocznicę 600-lecia nadania Mogilnu praw miejskich. Był to wówczas pierwszy na świecie pomnik poświęcony tej wybitnej postaci. Ksiądz Piotr został pochowany na mogileńskiej nekropolii, a jego grób – mauzoleum pod względem architektonicznym uznawany jest za jeden z najładniejszych w Wielkopolsce.
W parku także mamy czas na odpoczynek przy Jeziorze Mogileńskim. Wędrując ulicami miasta ujrzymy urokliwe kamienice, a jeżeli nasz spacer odbywa się o godzinie 12.00, będzie nam dane usłyszeć hymn miasta Mogilna. W okresie kiedy pogoda nie sprzyja plażowaniu
( np. nad jeziorem Wiecanowskim), można miło spędzić czas na krytej pływalni w Mogilnie, która wyposażona jest w 60 m. zjeżdżalnię, jacuzzi, saunę oraz siłownie czy udać się na nowopowstałą Halę Widowiskowo- Sportową.

Jeżeli kogoś ciekawią żywe pomniki przyrody to warto zajrzeć do gminy Dąbrowa. W parku wiejskim w Dąbrowie znajduje się klon, „Jawor” o obwodzie pnia 380 cm, a nieopodal
w Szczepanowie 32- modrzewie europejskie tworzące przepiękną aleję modrzewiową. Na terenie gminy znajduje się także źródło „Świętego Huberta”, głaz narzutowy „Kamienny Dom” o obwodzie 14 m oraz tajemniczym kamień w Mierucinie, na którym wyryty jest krzyż maltański i rok 1741.
Naszą wędrówkę kontynuujemy w Strzelnie, gdzie zachowały się niezwykłe zabytki doby średniowiecznej. Ponorbertański Zespół Klasztorny w Strzelnie stanowią okazałe budowle romańskie, gotyckie i barokowe- są to rotunda św. Prokopa, kościół-Bazylika Św. Trójcy oraz zabudowania poklasztorne. Bazylika wzniesiona na przełomie XII i XIII wieku należy do grup budowli, które inspirowane były sztuką Europy Środkowej. We wnętrzu wyeksponowano cenne romańskie, gotyckie i barokowe elementy. Kościół jest trójnawową bazyliką wzniesioną na planie krzyża łacińskiego a prezbiterium zakończone jest absydą z dwiema kaplicami po bokach (św. Barbary z romańską kolumienką z ornamentem roślinnym podtrzymującą jedno z najstarszych polskich sklepień palmowo-krzyżowych, oraz Serca Bożego z zamurowaną w filarze kolumną).

W kościele znajduje się ok. 300 zabytków ruchomych (skatalogowanych w archiwach narodowych i kościelnych.) Wśród licznych ołtarzy należy zwrócić szczególną uwagę na relikwiarzowy ołtarz Krzyża Świętego (658 relikwii świętych i męczenników oraz relikwię Krzyża św.), najcenniejszą częścią ołtarza jest ogromny krucyfiks z gotycką figurą Chrystusa Ukrzyżowanego (ok. 1361 r.). Warto również zobaczyć Ołtarz Matki Boskiej Nieustającej Pomocy z kopią obrazu Mariazell w Austrii, konfesjonały, skarbiec muzealny, oraz zakrystię.

Najcenniejszym jednak zabytkiem świątyni są dwie romańskie kolumny z personifikacją cnót i przywar ludzkich (wszystkich kolumn jest siedem). Dumą strzelnian i inspiracją dla artystów jest wzbudzająca podziw od wieków i do dziś pobudzająca wyobraźnię Rotunda Św. Prokopa. Kościół ten jest jedną z najstarszych romańskich świątyń (XII w.), a zarazem największą romańską rotundą w Polsce. W odległych 10 km Markowicach znajduje się Sanktuarium Matki Bożej Królowej Miłości i Pokoju i Pani Kujaw w Markowicach z gotycką rzeźbą Matki Boskiej z dzieciątkiem z ok. 1470-1480r.
Po odwiedzeniu gminy Strzelno udajemy się na tereny malowniczej gminy Jeziora Wielkie gdzie możemy zobaczyć takie zabytki jak spichlerz dworski z 1709 roku w Rzeszynku, drewniany kościół z 1786 roku w Siedlimowie czy też Gminną Izbę Tradycji i Pamięci w miejscowości Kuśnierz. Warto także udać się na tereny Nadgoplańskiego Parku Tysiąclecia gdzie znajdują się siedliska m.in. czapli, gęśi i żurawi. Na zakończenie wycieczki udajemy się do Przyjezierza gdzie relaksujemy się nad spokojnymi wodami Jeziora Ostrowskiego.